Motorlu taşıtlar kolay ulaşım imkanı sağlamaları sebebiyle sıklıkla tercih edilir. Yolculuğu konforlu hale getiren araçlar, birbiriyle bağlı birçok parçanın etkileşimi sonucunda çalışır. Bu parçalarda oluşan arızalar, aracın çalışmasını önleyebilir. Kaza riskine yol açan arızalanmalar, hayati riskler oluşturabilir.
Olası risklerin önlenerek aracın güvenli bir şekilde seyretmesini sağlamak amacıyla ortaya çıkan aksaklıkların kısa süre içerisinde giderilmesi gerekir.
Direksiyon sistemi, tekerlekleri yönlendirerek dönüş ve hareket sürecine büyük etkide bulunur. Direksiyonda meydana gelen problemler, aracın dengesini bozarak güvenli sürüş imkanını ortadan kaldırır.
Özellikle modern araçlarda kullanılan direksiyon sistemleri direksiyonun oldukça kolay bir şekilde dönmesini sağlayan ve dönüşleri yumuşatan donanımlar ile desteklenir. Bu sistemler tasarım esnasında da sürücünün güvenli ve rahat seyir almasını sağlamayı amaçlar.
Binek araçlar için tasarlanan ve en yaygın kullanıma sahip olan hidrolik direksiyon sistemi ve elektrikli direksiyon sistemleridir. Direksiyon sertleşmesi bir direksiyon arızası kaynaklı olabilir. Mekanik bağlantılar arasındaki bir problem hidrolik veya elektrikli direksiyonlarda aniden direksiyon ağırlaşmasına sebep olabilir. Sorunun mekanik yönü olabileceği gibi elektrik sistemi merkezleri sorunlar da meydana gelebilir.
Elektrik Destekli Direksiyon Sertleşmesi
Elektromekanik direksiyon diye tanımlanan elektrik merkezli direksiyon sistemlerinde ani direksiyon sertleşmesi durumunda göz önüne alınabilecek bazı özel hususlar vardır. Bu hususların başında elektrikli direksiyon sistemi içerisinde yer alan parçaların aşınması, zaman içerisinde yıpranmaları ve parçaların kullanım ömürlerinin dolması gösterilebilir. Ek olarak aracın herhangi bir trafik kazası sonrası zaman içerisinde ani direksiyon sertleşmesi yapması da mümkündür.
“Direksiyon neden sertleşir?” sorusunun bir diğer yanıtı ise özellikle elektrikli araçlarda servo sisteminin verdiği uyarıların dikkate alınmaması olarak gösterilir.
Hidrolik Destekli Direksiyon Sertleşmesi
Araçta direksiyon sertleşmesi sürücülerin sıkça yaşadığı sorunlar arasında yer alırken bu sorunların kaynağı ise özellikle hidrolik direksiyonlarda birden çok sebep kaynaklı olabilir. Hidrolik direksiyon sertleşme nedenleri oldukça çeşitlidir. Temelde hidrolik direksiyon aracın tamamını kontrol etmek için gereken kullanıcı güç dengesini azaltarak sürücü konforunu artırır. Bu sayede daha güvenli bir seyir gerçekleşir.
Özellikle günümüzde en yaygın direksiyon sistemi olarak bilinen hidrolik direksiyon sistemleri, manevralar sırasında sürücüye yardımcı olmak adına hidrolik basınç kullanır. Basıncın faaliyet prensibi ise pompalar ve hidrolik sıvılar eşliğinde gerçekleşir. Hidrolik direksiyon sertleşmesi nedenlerinin büyük çoğunluğu hidrolik sıvı veya pompa ile ilgili sorunlara işaret eder.
“Hidrolik direksiyon neden sertleşir?” sorusuna verilebilecek bir diğer cevap ise direksiyon sıvısının azalmasıdır. Sıvının azalması durumlarında pompa tarafından oluşturulan basınç azalır ve bu durum direksiyonun aniden sertleşmesine neden olur.
Düşük hidrolik sıvısı seviyeleri dışında yetersiz yağlanma da aynı şekilde direksiyon sertleşmesine neden olabilecek unsurlar arasında gösterilir. Pompanın yüksek ısılarda düzenli olarak çalışması da pompanın aşınmasını ve zamanla işlevini kaybetmesini sağlayabilir. Hidrolik araçlarda direksiyon sertleşmesi hissedilmeye başlandıysa öncelikle hidrolik direksiyon sıvısı seviyesi kontrol edilmeli ardından araç bir uzmana gösterilmelidir.
Yine hidrolik araçların birçoğunda motorun krank miline bağlı olan tahrik kayışı direksiyon pompası ile bağlantılıdır. Tahrik kayışının olası aşınması durumlarında veya kopması halinde hidrolik direksiyon pompası sıvı basıncını düşürür ve buna bağlı olarak direksiyon sertleşmesi görülür.
Hidrolik direksiyon pompasının iç mekanizması ve parçaları da zamanla yıpranabilir. Bu durum sıvı basıncının düşmesine veya artmasına neden olabilir. Her iki durum da aracın direksiyon sistemine zarar verir. Pompanın aşınması sonucu direksiyon eforu artar. Direksiyon pompası ömrünü doldurmuş ise sıvı basıncının tamamen kaybolarak hidrolik direksiyon mekanizmasının tamamının arızalanmasına sebep olur.
Hidrolik sıvının sızıntısı da aynı şekilde ani direksiyon sertleşmelerine sebep olabilir. Aşınmış ve hasarlı olabilecek hortumlar ve arızalı contalar hidrolik sıvısının zamanla sızıntı yapmasına neden olurken sızıntıların artması sonucu direksiyon arızası meydana gelebilir.
Sert Direksiyon Nasıl Yumuşatılır?
Sertleşmiş olan direksiyonları yumuşatmak için hidrolik sistemlerde önce hidrolik sıvısı ve pompa kontrolleri gerçekleştirilir. Hidrolik yağının durumuna bakılır, ardından lastik ve rot ayarları kontrolleri sağlanarak sorunsal belirlenerek müdahalede bulunulur. Konu elektrikli direksiyon sitemleri olduğunda ise ilk kontrol edilmesi gereken bağlantı kabloları ve soketler olmalıdır. Elektrik merkezli motor ve sigorta kutusunda meydana gelen sorunsal direksiyon sertleşmesine sebep olabileceği için elektrikli araçlarda direksiyon yumuşaması için bu bölgeler kontrol edilmelidir.