Düzenli ve eksiksiz araç muayenesi yalnızca sizin ve sevdiklerinizin değil diğer sürücülerin ve yayaların, yollarda karşılaşabileceğiniz bütün canlıların ve aracınızın güvenliği için büyük önem taşır. “Araç muayenesi nasıl yaptırılır?” ve “Araç muayenesinde neler kontrol edilir?” gibi sorularınızın yanıtlarını bulmak için okumaya devam edin!
Araç Muayenesi Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Ülkemizde araç muayenesi yaptırmak 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 34. Maddesi gereğince bütün motorlu ve motorsuz araçların trafik ve yolcu güvenliği gerekliliklerinin tespit edilmesi için yapılan zorunlu bir işlemdir. Bu zorunlu kontrol araç muayene istasyonu adı verilen özel amaçlı tesislerde gerçekleştirilir ve araç birçok farklı testten geçer. Araç muayenesi yaptırmak için evinize en yakın TÜVTÜRK araç muayene istasyonlarından, internet ya da telefon kullanarak sizin için en uygun güne ve saate, ücretsiz bir şekilde, randevu alabilirsiniz.
Araç muayene ücreti, 2020 senesi için Traktör, Motosiklet ve Motorlu Bisikletler için 174,64 TL, Otomobil, Minibüs, Kamyonet, Özel Amaçlı Taşıt, Arazi Taşıtlar için 342,20 TL ve Otobüs, Kamyon, Çekici ve Tankerler için 462 TL’dir. Araç muayenesi süresi ise otomobiller için ilk üç yaş için bir yıl, üç yaşını geçmiş otomobiller için ise her iki yılda bir şeklindedir. Aracınızın muayenesinin hala geçerli olup olmadığını öğrenmek için TÜVTÜRK’ün sitesini ziyaret edebilir ve “Araç Muayene Sorgulama” linkiyle hızlıca istediğiniz bilgileri edinebilirsiniz.
Araç muayenesi gerekenler listenizde bulunması gereken bazı belgeler olduğunu da unutmayın. Bunlar ruhsatınız(trafik tescil belgesi), trafik sigortanız ve eğer aracı muayeneye bir başkası götürüyorsa vekalet belgesi. Aynı zamanda muayeneye gitmeden önce aracınızın herhangi bir vergi ve otoyol geçiş borcu ya da trafik cezası olmamasına dikkat etmenizde fayda var. Bu vergi ve ceza ücretleri ödenmediği takdirde TÜVTÜRK istasyonlarında aracınızın muayenesi yapılmaz.
Diğer yandan, aracınız LPG/CNG yakıt sistemi kullanıyorsa “Yakıt Sistemi Montaj Belgesi” ve bazı durumlarda Egzoz Gazı Ölçüm Muayene Belgesi de araç muayenesi istenenler listenizde bulundurmanız gereken diğer evraklar arasında.
Araç Muayenesinde Neler Kontrol Ediliyor?
Araç muayenesi sırasında aracınızdaki elektronik ve mekanik bütün sistemler, güvenlik önlemleri, resmi belgeler ve olası modifikasyonlar kontrol edilir. Gelin bütün adımlarıyla, muayenelerin sırasında nelerin incelendiğini birlikte keşfedelim:
- İlk olarak muayene edilecek aracın yakıt tipi, şasi numarası ve koltuk sayısı gibi bilgiler veri tabanındakiler ile karşılaştırılır ve tescil edilir.
- Araç borcu: Aracınız muayeneye girdiği ilk anda aracınızın üzerinde herhangi bir vergi ya da trafik cezası borcu olup olmadığı kontrol edilir.
- Egzoz emisyon pulu: Aracınız üzerine kayıtlı bir egzoz emisyon pulu olup olmadığı kontrol edilir, yoksa araç muayeneden geçemez.
- Evrak kontrolü: Trafik sigortasının geçerliliği ve sahipliğini gösteren belgeler incelenir. Ruhsat üzerindeki teknik bilgilerin doğruluğu tescillenir. Aracın rengi ruhsattaki ile aynı değilse araç muayeneyi geçemez.
- Kaputun altındaki motor havuzu içerisindeki yakıt, yağ, silecek ve soğutma suyu taşıyan hortumların kaçak yapıp yapmadığına, aracın akü ve akü bağlantılarının durumuna yani motora giden elektrik tesisatının durumuna bakılır.
- Sonra araç frenlerinin test edilmesi için fren test cihazına götürülür. Bu kontrole fren ön ve arka aks sistemi üzerinde bulunan sağ ve sol tekerleklerin fren kuvvet değerleri ve verimliliği ölçülür. Frenlerin verimliliği en az %50 seviyesinde olmalıdır.
- Araç bu testi geçtikten sonra içerdeki araç ve güvenlik sistemlerinin incelenmesine geçilir. Şoför koltuğunun sabitliği ve güvenliği, emniyet kemerlerinin kaza anında işlevini yerine getirip getirmediği kontrol edilir.
- Aracın camlarındaki olası çatlaklar, sileceklerin işlevi, kaloriferlerin durumu, kornanın duyulabilirliği ve trafik kurallarına uyan bir tonda olması, yan ve dikiz aynalarının açıları ve göstergelerin doğru şekilde çalışıp çalışmadığı detaylı bir şekilde kontrol edilir.
- Sonraki adımda aracın altındaki olası yağ, su ve yakıt kaçağı için kontroller yapılır, egzoz sistemi, aksların süspansiyonları, frenler, aracın altındaki hortumlar ve elektrik tesisatı incelenir. Paslanma ve hasar durumu tespit edilir.
- Hem yolu görmeyi sağlayan hem de diğer araçlar tarafından görülmeyi kolaylaştıran farlar kontrol edilir. Uzun ve kısa farların parlaklığı, olası ışık sızıntıları, sis farları ve fren lambaları kontrol edilir.
Bu testler sonunda araç muayenesi de son bulur ve araca değerlendirme notu verilir. Değerlendirme notları üçe ayrılır:
- Kusursuz: Araçta kusur bulunmamıştır ve bir sonraki muayene dönemine kadar trafikte bulunabilir.
- Hafif Kusurlu: Trafikte güvenliği tehlikeye atmayan hafif kusur ya da kusurlar bulunmuştur. Araç bir sonraki muayene dönemine kadar trafikte bulunabilir ancak araç sahibine kusurların giderilmesi önerilir.
- Ağır Kusurlu: Araçta ağı trafikte tehlike yaratabilecek kusurlar bulunmuştur. Kusurlar araç sahibine iletilir ve yaptırılması istenir.
Araç Muayene Tekrarı Nasıl Olur?
Aracınız muayeneden kusursuz veya hafif kusurlu derecelendirmesi almışsa bir sonraki muayene dönemine (2 yıl) kadar, muayene yaptırmanıza gerek yoktur. Ancak ağır kusurlu derecelendirmesi aldıysa 30 gün içerisinde aracınızdaki kusurları gidermeniz ve tekrar muayeneye girmeniz gerekmektedir. 30 gün içinde aynı istasyona gittiğiniz takdirde tekrar muayenesine ücret ödemezsiniz.
Yazımızda “Araç muayenesinde neler kontrol edilir?”, “Araç muayenesi nasıl yapılıyor?” “Nerede yaptırılır?” gibi sorularınıza cevap vermeye çalıştık. Siz de araç muayeneniz aksatmayın, kendinizin ve diğerlerinin canını tehlikeye atmayın!
